KRÓLIKI

PODSTAWOWE INFORMACJE
Długość życia: 6-8 lat
Masa ciała: 1-8 kg.
Króliki posiadają zęby hypselodontyczne, co oznacza, że rosną one przez całe życie.
Króliki mają aż 28 zębów: 6 zębów siecznych i 22 zęby policzkowe.
Dojrzałość płciową osiągają kolejno: samice w wieku 3-5 miesięcy, samce w wieku 4-6 miesięcy.

Króliki wydalają 2 rodzaje kału: w ciągu dnia twardy, a w nocy miękki tzw: cekotrofy. Są one zjadane przez królika w nocy wprost z odbytu. Cekotrofy są ważne dla prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego królika ponieważ zawierają jego florę oraz witaminy.

ŻYWIENIE
Pokarm wysokowłóknisty, niskokaloryczny, niskobiałkowy. Króliki to bezwzględni roślinożercy, którzy muszą jeść cały czas. Dieta powinna być zbilansowana, podstawą jest siano i warzywa, dodatkowo podajemy zioła, owoce, oraz twarde rzeczy do gryzienia, które są potrzebne do prawidłowego ścierania się zębów (gałązki drzew owocowych, kora wierzby, kartonowe czyste pudełka bez druku np. rolki po papierze toaletowym).
Woda musi być codziennie zmieniana, przegotowana lub źródlana. Nie powinno się podawać wody mineralnej szczególnie wysokozmineralizowanej. Króliki mogą pić wodę z poidełka lub z miseczki, ważne jest utrzymanie ich w czystości.
Siano jest podstawą króliczego menu, musi być dobrej jakości – niepylące, niezgniłe, niezatęchłe. Zamiast zwykłego siana można podawać sianko z dodatkiem ziół np: siano HERBAL FARM miętowe, rumiankowe, pokrzywowe. Można także podawać siano własnej uprawy: uprawa doniczkowa, ogródkowa
Zioła i warzywa można stosować zioła suszone, które możemy kupić w sklepie zoologicznym lub u lekarza weterynarii (np. HERBAL FARM, ZUZALA), zioła, które uprawiamy w doniczkach lub ogrodzie np. mięta, melisa, bazylia, rozmaryn, szałwia, tymianek.
Rośliny – mlecz, koniczyna, babka zwyczajna, krwawnik pospolity, trawa – ważne aby pamiętać, żeby nie zrywać roślin rosnących przy ruchliwych drogach, natomiast rośliny zrywane na działce, lub daleko od ruchu ulicznego są mile widziane.
Warzywa – zaleca się trzy rodzaje warzyw dziennie, aby w pełni zbilansować dietę naszego królika. Bezpieczne warzywa to: seler naciowy, cykoria, natka pietruszki, natka marchewki, koper włoski, marchew, pietruszka, sałata rzymska, brokuły, papryka, buraki czerwone, liście malin, jeżyn, winorośli, rzeżucha, kiełki.
Zieleninę podajemy w okresie wiosenno- letnio- jesiennym, zima i wczesną wiosną nie podajemy nowalijek, ani sztucznie pędzonych warzyw. Najlepiej kupować warzywa na straganach z upraw ekologicznych, a nie w supermarketach. Można także samemu posadzić rośliny w doniczce.
Owoce podajemy w niewielkiej ilości zarówno świeże jak i suszone ze względu na dużą zawartość węglowodanów. Możemy podawać jabłka, banany, gruszki, brzoskwinie, mango, melona, ananasa, maliny, truskawki, pomarańcze. Wszystkie owoce podajemy bez pestek i ogonków oczywiście dokładnie umyte.
Granulat podajemy młodym królikom od 8 tyg. do 8 miesiąca życia bez ograniczeń
powyżej 8 miesiąca życia zaczynamy ograniczać ilość granulatu do 4 łyżek na dobę
powyżej roku życia, około 2 łyżki na dobę na królika miniaturkę, przy założeniu, że dorosły królik waży około 1,6 kg.
Skład dobrego granulatu:
– włókno: minimum 15 %
– białko: 12-14%
– tłuszcz: 2,5- 3,5 %
W granulacie nie powinno być żadnych kolorowych elementów.
Polecane granulaty: CUNI DUO, EXTRA VITAL

NIE WOLNO dawać kolb, dropsów, mieszanek przemysłowych, karm dla gryzoni, mieszanek zbożowych, pestek dyni, orzechów, a jeśli już to tylko i wyłączni jako nagrodę w minimalnych ilościach.

Witaminy, mikro- i makroelementy
Jeśli królik ma zróżnicowaną dietę nie ma potrzeby podawać witamin.
Witaminy podajemy: w okresie zimowym, jeżeli dieta nie jest zróżnicowana, lub podczas choroby i rekonwalescencji.

Podajemy wyłącznie witaminy przeznaczone dla królików.
Karma powinna być jak najbardziej urozmaicana kiedy królik jest młody. Starsze króliki nie tolerują pokarmów których nie znają. Od 3 miesiąca życia wprowadzamy powoli nowe rodzaje warzyw zaczynając np. od jednego plasterka marchewki sukcesywnie zwiększając dawkę. Wprowadzamy jeden rodzaj warzyw tygodniowo bacznie obserwując uszatka. Dawka warzyw dla młodego królika – 2 łyżki stołowe na dobę, dla dorosłego osobnika (waga około 2 kg.) – 10 łyżek stołowych na dobę.
Rośliny szkodliwe
Bieluń dziędzierzawa, blekot pospolity, bluszcz ogrodowy, chaber bławatek, cis, czyściec bulwiasty, cyklamen, glicyna, kąkol, knieć błotna, konwalia, lulek czarny, sasanka, szalej jadowity, szczodrzeniec, szczwół plamisty, tojad mocny, wawrzynek wilczełyko, zawilec, ziemowit jesienny.

DOMEK KRÓLIKA
Klatka musi być na tyle duża, aby królik mógł w niej swobodnie stanąć słupka i rozprostować się. W klatce musi znajdować się miejsce na toaletę, które powinno znajdować się daleko od jedzenia. Optymalna wielkość klatki powinna wynosić 1 metr kwadratowy i mieć wysokość 90 cm. Temperatura 20- 22 stopnie Celsjusza, wilgotność względna 45-65% – króliki nie lubią wilgoci. Dno klatki – plastikowa kuweta, góra z metalowych prętów łatwych do mycia !!! Na dno najlepsze są żwirki drewniane, ekologiczne np. firmy OKOPLUS lub inne niepylące żwirki, ewentualnie lignina. NIE WOLNO stosować gazet ze względu na toksyczny tusz wykorzystywany do druku. W klatce musi znajdować się ceramiczna, ciężka miseczka na pokarm, oraz miseczka lub poidełko na wodę. Królik musi być wypuszczany na co najmniej 2-3 godz. dziennie. Powinien przebywać pod nadzorem, a jeżeli nie ma takiej możliwości miejsce powinno być odpowiednio przygotowane: należy zabezpieczyć kable, schować książki i inne cenne rzeczy, które może zniszczyć, a pozostawić mu coś do zabawy: pudełko tekturowe, rolkę po papierze toaletowym lub koszyczek wiklinowy.

PROFILAKTYKA – lepiej zapobiegać niż leczyć !!!
Odrobaczanie
Odrobaczamy nowo zakupionego zaraz po zakupie, a potem raz w roku jesienią po okresie zielonkowym.

Szczepienia
Króliczki szczepimy przeciwko następującym chorobom: pomór i myksomatoza.
Pomór – powyżej trzeciego miesiąca życia dwukrotnie w odstępie 3-4 tygodni, następnie doszczepiamy co roku (luty- marzec). Odporność utrzymuje się w zależności od szczepionki 9 – 12 miesięcy. W okresie zimowym jest bardzo małe prawdopodobieństwo zarażenia się naszego królika dlatego nawet szczepionkami o krótszym szczepimy raz w roku, ale wczesną wiosną.
Myksomatoza – powyżej trzeciego życia dwukrotnie w odstępie 3-4 tygodni. Następnie doszczepiamy co 6 miesięcy, gdyż tyle czasu utrzymuje się odporność poszczepienna. Niektórzy szczepią raz w roku, ale jest to możliwe w przypadku długiej zimy, zimnej wiosny i jesieni ponieważ wtedy okres kiedy są komary trwa około 6 miesięcy i właśnie na ten okres możemy zaszczepić. Ja jednak preferuję dwukrotne szczepienie w ciągu roku, gdyż pogoda w Polsce jest nieprzewidywalna, a ryzyko zachorowania jest bardzo duże. Dodatkowo koszt szczepienia w porównaniu do leczenia (o ile leczenie doprowadzi do wyzdrowienia) jest niewspółmiernie niższy.

Kastracja/ Sterylizacja
Króliki kastrujemy/ sterylizujemy zarówno ze względów leczniczych, jak i behawioralnych. Samce kastrujemy powyżej 5 miesiąca życia, gdy stają się agresywne, zaczynają znaczyć teren, obskakują nogi i gryzą domowników. Samce jeszcze miesiąc po kastracji zachowują płodność. Samice sterylizujemy najlepiej między 6 a 12 miesiącem życia po pierwszej rujce. Samiczki w czasie rujki stają się agresywne i zachowują się podobnie jak samce. Sterylizacja zapobiega ropomaciczu i innym schorzeniom macicy, oraz zmniejsza w dużym procencie występowanie guzów gruczołu mlekowego.

PODSTAWOWE CHOROBY
Myksomatoza – choroba wywoływana przez Poxvirus. Króliki zarażają się od innych chorych osobników. Wirus przenoszony jest głównie przez komary.
Objawy: obrzęki i guzki na powiekach, nosie, uszach, podbrzuszu, zewnętrznych narządach płciowych, zapalenie spojówek, wypływ z oczu, duszności
Zapobieganie: szczepienie 2 razy w roku w lutym/ marcu oraz sierpniu/ wrześniu. Pierwsze szczepienie w życiu królika jest dwukrotne w odstępie 3-4 tygodni.
Pomór królików – wirusowa krwotoczna choroba królików – choroba wywołana przez Calicivirus. Przenosi się bezpośrednio od chorych osobników, oraz pośrednio np. przez rośliny zrywane na łące
Objawy: w zależności od postaci choroby mogą być gwałtowne lub narastające powoli: silna duszność gwałtownie narastająca, pienisto-krwisty wypływ z nosa, utrata przytomności, niepokój, nieskoordynowane ruchy, porażenia
Zapobieganie: szczepienie raz w roku (marzec/ kwiecień). Pierwsze szczepienie w życiu królika jest dwukrotne w odstępie 3-4 tygodni.
Encefalitozoonoza – choroba wywoływana przez pierwotniaka Encephalitozoon cuniculi.
Objawy: są zróżnicowane- spadek apetytu, spadek masy ciała, zwiększone pragnienie, zwiększone oddawanie moczu, objawy neurologiczne: utrata równowagi, przechylenie głowy, śrubowe obroty, porażenia, zmiany w gałce ocznej.
Leczenie: jest objawowe, podaje się również leki przeciwpasożytnicze.

PODSTAWOWE ZABIEGI PIELĘGNACYJNE
Królik sam dba o swoją czystość, ale jeżeli w diecie będzie za dużo mokrego pokarmu, królik nie zje całego miękkiego, nocnego kału, a ten przyklei mu się do pupy, którą należy królikowi umyć. Bardzo ważne postępowanie podczas choroby.
Króliczki w okresie linienia powinno się wyczesywać, natomiast króliki długowłose powinny być wyczesywane przynajmniej raz w tygodniu.
Należy obcinać pazurki, jeśli króliki nie ścierają ich sobie właściwie. Można to robić w domu specjalnymi nożyczkami lub udać się do lekarza weterynarii
Należy pamiętać nie tylko o sprzątaniu klatki, ale także o okresowym jej myciu (całej) oraz dezynfekcji.